อาณาบริเวณวิจัยทางการศึกษา วิจัยและพัฒนาหลักสูตร และการประเมินโครงการทางการศึกษา
The Area of Educational Research, Curriculum Research and Development and Project Evaluation in Education

รัตนะ บัวสนธ์1*

Rattana Buosoute1*

*Corresponding Author, E-mail: rattanabb1@hotmail.com

                        วิ.            จัยวิจารณ์แจ้ง            ประจักษ์จริง
                     ชัย.            ชนะสรรพสิ่ง              เขลา อวิชชา
                   วงษ์.            สานุศิษยา                  ทั่วหล้า ปรีดี
                  ใหญ่.            ยิ่งเกียรติศักดิ์มี          ประดับศรี มศว.

                                             18 มกราคม 2562

พวกเราที่เป็นนิสิตปริญญาเอกสาขาวิจัยและพัฒนาหลักสูตรแห่งสานัก มศว.ประสานมิตร จะทราบดีว่าขณะใดที่ท้อแท้สิ้นหวังหรือกาลังตกอยู่ในช่วงวิกฤติทางปัญญาในการเรียนหรือทาวิทยานิพนธ์ จะมีอาจารย์อยู่ท่านหนึ่งที่พวกเราตระหนักว่า เมื่อไปพบ พูดคุย ขอคาปรึกษา รวมทั้งบ่นเพ้อเจ้อให้ท่านฟังแล้วพวกเราก็จะได้รับคาชี้แนะ ปลุกปลอบให้กาลังใจกลับมาเสมอ แม้ว่าบางครั้งหรือลูกศิษย์บางคนจะทาให้อาจารย์นั่งฟังและส่งสายตาด้วยความเหนื่อยอ่อน (ระคนเหนื่อยหน่าย) มายังลูกศิษย์คนดังกล่าว ซึ่งตีความแห่งสายตาได้ว่า “ทาไม๊ ทาไม จึงเข้าใจยากนักนะ” ก็ตามที แต่อาจารย์มิเคยปฏิเสธไม่ให้ลูกศิษย์เข้าพบเลย อาจารย์มีวิธีปฏิบัติที่ถึงพร้อมด้วยพรหมวิหาร 4 อันประกอบด้วย เมตตา กรุณา มุทิตา และอุเบกขา เป็นที่รับรู้โดยทั่วกันของนิสิตในสาขานี้ หรือแม้กระทั่งจะสาเร็จการศึกษาไปโลดแล่นในแวดวงวิชาการเนิ่นนานสักเท่าใด เมื่อได้พบกับอาจารย์ อาจารย์ก็จะถามไถ่สารทุกข์สุขดิบและให้คาชี้แนะอยู่เสมอมา เป็นบุญของหลักสูตรปริญญาเอกสาขาวิจัยและพัฒนาหลักสูตรแห่งสานักศรีนครินทรวิโรฒ ประสานมิตร และลูกศิษย์ทุกคนที่ได้มีโอกาสเล่าเรียนซึมซับรับรู้ทั้งเรื่องวิชาการและวิชาแห่งชีวิตจากอาจารย์ท่านนี้ครับ “อาจารย์ วิชัย วงษ์ใหญ่”

ขอแสดงความยินดีอย่างยิ่งกับอาจารย์ เนื่องในโอกาสที่ได้รับพระราชทานปริญญาดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์สาขาวิจัยและพัฒนาหลักสูตร

บทคัดย่อ

บทคัดย่อ

การวิจัยและพัฒนาการศึกษาแบบอิงพื้นที่ และการร่วมมือของผู้มีส่วนเกี่ยวข้อง
Educational Research and Development by Area and Stakeholders Collaboration Base

รัตนะ บัวสนธ์

rattanabb1@hotmail.com

บทคัดย่อ

บทคัดย่อ

การวิจัยแบบไร้กำแพงทางวิชาการ
Non-Boundary Research Method

รัตนะ บัวสนธ์

บทคัดย่อ

              บทความนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อสร้างความเข้าใจในคำศัพท์ทางวิชาการเกี่ยวกับวิธีการวิจัยที่มีลักษณะเป็นการวิจัยแบบไร้กำแพงทางวิชาการมาขวางกั้น อันเป็นผลสืบเนื่องมาจากนักคิดและนักปฏิวัติ ในแวดวงสาขาวิชาชีพต่างๆ เล็งเห็นว่า ปัญหาที่เกิดขึ้นในสังคมนั้นมีความสลับซับซ้อนเกินกว่าที่จะใช้ความรู้หรือเทคนิควิธีการเฉพาะสาขาใดสาขาหนึ่งมาแก้ไขได้สำเร็จ จึงจำเป็นต้องใช้วิธีการวิจัยหรือความรู้จากสาขาวิชาต่างๆ มาร่วมกันแก้ไขปัญหา ซึ่งทำให้เกิดคำศัพท์ของวิธีการวิจัยหรือสาขาวิชาใหม่ๆ เกิดขึ้น ได้แก่ 1) การวิจัยแบบสหวิทยาการ 2) การวิจัยแบบพหุวิทยาการ 3) การวิจัยแบบเปลี่ยนผ่านวิทยาการ 4) การวิจัยแบบข้ามวิทยาการ คำศัพท์ ทั้ง 4 คำนี้ มีทั้งส่วนที่เหมือนและต่างกันในบางประเด็น

 คำสำคัญ 1) การวิจัยแบบสหวิทยาการ (Interdisciplinary research)

               2) การวิจัยแบบพหุวิทยาการ (Multidisciplinary research)

               3) การวิจัยแบบเปลี่ยนผ่านวิทยาการ (Transdisciplinary research) 

              4) การวิจัยแบบข้ามวิทยาการ (Cross-disciplinary research)

บทคัดย่อ

วิธีการเชิงปริมาณใหม่ๆ สาหรับศาสตร์ประเมิน Modern Quantitative Methods for Evaluation Science

รัตนะ บัวสนธ์

บทคัดย่อ

 ในช่วงระยะเวลาประมาณ 10 กว่าปีที่ผ่านมา หรือตั้งแต่ปี ค.ศ. 2000 เป็นต้นมา วิธีการเชิงปริมาณที่ใช้สาหรับการวิจัย ได้มีการพัฒนาและนาเทคนิควิธีวิเคราะห์ทางสถิติใหม่ๆ มาใช้เป็นเครื่องมือในการวิเคราะห์ข้อมูลเพื่อหาคาตอบให้กับคาถามการวิจัยอย่างแพร่หลาย ซึ่งวิธีการดังกล่าวนี้สามารถที่จะนามาใช้สาหรับศาสตร์การประเมิน โดยเฉพาะ การประเมินโครงการทางสังคม หรือทางการศึกษาได้เป็นอย่างดี วิธีการเชิงปริมาณใหม่ๆ นี้ แบ่งออกเป็น 3 กลุ่มใหญ่ๆ คือ 1) การสรุปเชิงสาเหตุหรือการออกแบบเชิงทดลอง 2) โมเดลพหุระดับ และ 3) สมการเชิงโครงสร้าง หรือโมเดลตัวแปรแฝง

บทคัดย่อ

ทิศทางการวิจัยทางการศึกษาและการวัดประเมินผลการศึกษา (พ.ศ. 2555-2560)

รัตน บัวสนธ์

บทคัดย่อ 

                            บทความทางวิชาการนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์และสังเคราะห์เอกสารงานวิจัย งานวิชาการ เกี่ยวกับการวิจัยทางการศึกษา การวัดและประเมินผลการศึกษาและนาผลที่ได้จากการวิเคราะห์และสังเคราะห์มาประมวลสรุปนาเสนอเป็นทิศทางประเด็นขอบข่ายหัวข้อสาหรับการวิจัยทางการศึกษา การวัดและประเมินผลการศึกษา ในช่วงปี พ.ศ. 2555-2560 ซึ่งสรุปผลทิศทางการวิจัยแยกเป็นสองส่วน คือ ทิศทางการวิจัยทางการศึกษา มีขอบข่ายประเด็นสาคัญๆ ที่ควรมุ่งวิจัย จานวน 5 ประเด็นใหญ่ๆ ซึ่งในแต่ละประเด็นใหญ่ก็แตกเป็นประเด็นย่อยๆ สาหรับการวิจัยทางการศึกษา รวมทั้งสิ้น 26 ประเด็นย่อย ทั้งนี้ มุ่งเน้นการใช้ระเบียบวิธีวิจัยต่างๆ ได้แก่ การวิจัยและพัฒนา การวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วมหรือแบบอิงฐานการมีส่วนร่วมของผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย การวิจัยเชิงคุณภาพแบบอิงฐานเชิงพื้นที่และการวิจัยเชิงผสมผสาน สาหรับส่วนที่สอง ทิศทางการวิจัยทางการวัดและประเมินผลการศึกษา มีขอบข่ายประเด็นสาคัญๆ ที่ควรมุ่งวิจัย จานวน 5 ประเด็น และประกอบด้วยประเด็นย่อยๆ จานวนหนึ่งเช่นกัน โดยมุ่งเน้นรูปแบบการประเมินแบบอิงฐานผู้มีส่วนร่วม การประเมินความร่วมมือ การประเมินเสริมพลัง การประเมินมุ่งเน้นการใช้ประโยชน์ การประเมินเชิงสร้างสรรค์ หรือเชิงคุณภาพ และการประเมินเชิงผสมผสาน ประเด็นเหล่านี้เป็นประเด็นที่ควรมุ่งทาวิจัยทางการศึกษาวัดและประเมินผลการศึกษา เพื่อการใช้ประโยชน์ได้จริงและต่อยอดเติมเต็มองค์ความรู้ของศาสตร์ด้านวิจัย วัดและประเมินผลการศึกษาโดยตรง

อ่านต่อ