การวิจัยแบบไร้กำแพงทางวิชาการ
Non-Boundary Research Method

รัตนะ บัวสนธ์

บทคัดย่อ

              บทความนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อสร้างความเข้าใจในคำศัพท์ทางวิชาการเกี่ยวกับวิธีการวิจัยที่มีลักษณะเป็นการวิจัยแบบไร้กำแพงทางวิชาการมาขวางกั้น อันเป็นผลสืบเนื่องมาจากนักคิดและนักปฏิวัติ ในแวดวงสาขาวิชาชีพต่างๆ เล็งเห็นว่า ปัญหาที่เกิดขึ้นในสังคมนั้นมีความสลับซับซ้อนเกินกว่าที่จะใช้ความรู้หรือเทคนิควิธีการเฉพาะสาขาใดสาขาหนึ่งมาแก้ไขได้สำเร็จ จึงจำเป็นต้องใช้วิธีการวิจัยหรือความรู้จากสาขาวิชาต่างๆ มาร่วมกันแก้ไขปัญหา ซึ่งทำให้เกิดคำศัพท์ของวิธีการวิจัยหรือสาขาวิชาใหม่ๆ เกิดขึ้น ได้แก่ 1) การวิจัยแบบสหวิทยาการ 2) การวิจัยแบบพหุวิทยาการ 3) การวิจัยแบบเปลี่ยนผ่านวิทยาการ 4) การวิจัยแบบข้ามวิทยาการ คำศัพท์ ทั้ง 4 คำนี้ มีทั้งส่วนที่เหมือนและต่างกันในบางประเด็น

 คำสำคัญ 1) การวิจัยแบบสหวิทยาการ (Interdisciplinary research)

               2) การวิจัยแบบพหุวิทยาการ (Multidisciplinary research)

               3) การวิจัยแบบเปลี่ยนผ่านวิทยาการ (Transdisciplinary research) 

              4) การวิจัยแบบข้ามวิทยาการ (Cross-disciplinary research)

บทคัดย่อ

วิธีการเชิงปริมาณใหม่ๆ สาหรับศาสตร์ประเมิน Modern Quantitative Methods for Evaluation Science

รัตนะ บัวสนธ์

บทคัดย่อ

 ในช่วงระยะเวลาประมาณ 10 กว่าปีที่ผ่านมา หรือตั้งแต่ปี ค.ศ. 2000 เป็นต้นมา วิธีการเชิงปริมาณที่ใช้สาหรับการวิจัย ได้มีการพัฒนาและนาเทคนิควิธีวิเคราะห์ทางสถิติใหม่ๆ มาใช้เป็นเครื่องมือในการวิเคราะห์ข้อมูลเพื่อหาคาตอบให้กับคาถามการวิจัยอย่างแพร่หลาย ซึ่งวิธีการดังกล่าวนี้สามารถที่จะนามาใช้สาหรับศาสตร์การประเมิน โดยเฉพาะ การประเมินโครงการทางสังคม หรือทางการศึกษาได้เป็นอย่างดี วิธีการเชิงปริมาณใหม่ๆ นี้ แบ่งออกเป็น 3 กลุ่มใหญ่ๆ คือ 1) การสรุปเชิงสาเหตุหรือการออกแบบเชิงทดลอง 2) โมเดลพหุระดับ และ 3) สมการเชิงโครงสร้าง หรือโมเดลตัวแปรแฝง

บทคัดย่อ

ทิศทางการวิจัยทางการศึกษาและการวัดประเมินผลการศึกษา (พ.ศ. 2555-2560)

รัตน บัวสนธ์

บทคัดย่อ 

                            บทความทางวิชาการนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์และสังเคราะห์เอกสารงานวิจัย งานวิชาการ เกี่ยวกับการวิจัยทางการศึกษา การวัดและประเมินผลการศึกษาและนาผลที่ได้จากการวิเคราะห์และสังเคราะห์มาประมวลสรุปนาเสนอเป็นทิศทางประเด็นขอบข่ายหัวข้อสาหรับการวิจัยทางการศึกษา การวัดและประเมินผลการศึกษา ในช่วงปี พ.ศ. 2555-2560 ซึ่งสรุปผลทิศทางการวิจัยแยกเป็นสองส่วน คือ ทิศทางการวิจัยทางการศึกษา มีขอบข่ายประเด็นสาคัญๆ ที่ควรมุ่งวิจัย จานวน 5 ประเด็นใหญ่ๆ ซึ่งในแต่ละประเด็นใหญ่ก็แตกเป็นประเด็นย่อยๆ สาหรับการวิจัยทางการศึกษา รวมทั้งสิ้น 26 ประเด็นย่อย ทั้งนี้ มุ่งเน้นการใช้ระเบียบวิธีวิจัยต่างๆ ได้แก่ การวิจัยและพัฒนา การวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วมหรือแบบอิงฐานการมีส่วนร่วมของผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย การวิจัยเชิงคุณภาพแบบอิงฐานเชิงพื้นที่และการวิจัยเชิงผสมผสาน สาหรับส่วนที่สอง ทิศทางการวิจัยทางการวัดและประเมินผลการศึกษา มีขอบข่ายประเด็นสาคัญๆ ที่ควรมุ่งวิจัย จานวน 5 ประเด็น และประกอบด้วยประเด็นย่อยๆ จานวนหนึ่งเช่นกัน โดยมุ่งเน้นรูปแบบการประเมินแบบอิงฐานผู้มีส่วนร่วม การประเมินความร่วมมือ การประเมินเสริมพลัง การประเมินมุ่งเน้นการใช้ประโยชน์ การประเมินเชิงสร้างสรรค์ หรือเชิงคุณภาพ และการประเมินเชิงผสมผสาน ประเด็นเหล่านี้เป็นประเด็นที่ควรมุ่งทาวิจัยทางการศึกษาวัดและประเมินผลการศึกษา เพื่อการใช้ประโยชน์ได้จริงและต่อยอดเติมเต็มองค์ความรู้ของศาสตร์ด้านวิจัย วัดและประเมินผลการศึกษาโดยตรง

อ่านต่อ

ทฤษฎีการประเมินและอภิมานทฤษฎีการประเมิน Evaluation Theory and Meta Theory of Evaluation

รัตนะ บัวสนธ์*

บทคัดย่อ

                      ทฤษฎีการประเมิน คือ ชุดของความคิดที่สร้างขึ้นโดยนักประเมินเพื่อทำหน้าที่อธิบายเกี่ยวกับวิธีการปฏิบัติในการประเมิน การให้คุณค่าในสิ่งที่ประเมิน การใช้ความรู้จากการประเมิน การสร้างความรู้จากการประเมินและสิ่งที่ประเมิน ทฤษฎีการประเมินประกอบด้วยสองส่วน คือ ทฤษฎีภายในและทฤษฎีภายนอกของการประเมิน ทฤษฎีการประเมินที่ได้รับการนำเสนอมีอยู่เป็นจำนวนมาก ดังนั้น จึงมีการนำเสนอชุดของความคิดเพื่อจัดกลุ่มและอธิบายทฤษฎีการประเมินทั้งหลายว่า มีความเหมือนหรือแตกต่างกันในแง่มุมใดบ้าง ซึ่งชุดความคิดที่อธิบายทฤษฎีการประเมินนี้ เรียกว่า อภิมานทฤษฎีการประเมินหรือทฤษฎีของทฤษฎีการประเมิน

อ่านต่อ

การเขียนบทความทางวิชาการและบทความวิจัย

รัตนะ บัวสนธ์ *

 บทคัดย่อ

บทความทางวิชาการเป็นงานเขียนที่ผู้เขียนเรียบเรียงขึ้นจากการศึกษาค้นคว้าเอกสารต่างๆภายใต้หัวเรื่องใดหัวเรื่องหนึ่งเพียงหัวเรื่องเดียวในสาขาวิชาชีพต่างๆ แต่บทความวิจัยเป็นงานเขียนที่ผู้เขียนเรียบเรียงขึ้นจากผลการศึกษาวิจัยเรื่องใดเรื่องหนึ่ง โดยมุ่งนำเสนอเผยแพร่งานวิจัยในวารสารทางวิชาการเฉพาะทาง บทความทางวิชาการและบทความวิจัยมีส่วนประกอบและวิธีเขียนแต่ละส่วนประกอบต่างกัน การเขียนงานวิชาการทั้งสองประเภทนี้จึงต้องเข้าใจรู้จักส่วนประกอบ และวิธีเขียนให้ถูกต้องจึงจะทำให้ได้งานเขียนที่ดีมีคุณภาพ น่าเชื่อถือ อันส่งผลต่อการนำไปใช้อย่างกว้างขวางต่อไป คำสำคัญ 1) บทความทางวิชาการ 2) บทความวิจัย

 อ่านต่อ